Eylül ayı iklimi kamp için güzel. Yazın son günleri sonbaharın başı. Aynı ilkbaharda olduğu gibi doğada bu geçiş döneminde gözlemlenecek bir çok sır ve ilişkiler bütünü var. Ekolojik ayak izini azaltmak ve karşılıklı fayda için yakın köyler ile de ilişkiyi önemsiyoruz çiftlik olarak. Nasıl kampın kalbi mutfaksa yakın çevredeki köyler ile de kamptaki bereketi destekleyecek şekilde ilişki kurmak bizim tasarımımızda var. Beyhan Abla bu hafta mutfakta. Sakine Ablanın geleneksel fırınında yaptığı ekşi mayalı ekmekler, Beytullah Abinin bahçesinden sebzeler, Levent Abinin Afyon yaylalarından gelen etleri, karşı köydeki mandaların sütünden Salim Usta'nın yaptığı yoğurt yine bu hafta soframızda.

Katılımcılarımızı bugün Permakamp çocukları karşılıyor. Permakamp çocuklarının ilk görevi dikkat edilecek alanları o gün gelen katılımcılarımıza öğretmek.

Yetişkinler yerleşme ardından çaylarını içerken çocuklar oyun alanına gidiyor. Ailelere çocuğum nerede diye sorduran tamamen çocukların tasarladığı ve çivilerini çaktığı bir macera istasyonumuz var. Bu istasyonda herşey biraz garip. Tabii biz yetişkinlere göre garip. Merdiveni yamuk, trabzanları iple bağlı, ip istasyona geçiş yükseltilmiş, ağaça hızlı çarpabilmek için özel ayarlanmış eğimde bir hava kaykaylı, altkatın yarı zemin tahtası döşenmemiş.

Düşünün çocuklar bizim kurduğumuz yaşam alanlarından o kadar sıkılmışlar ki bizi hayrete düşürecek taleplerle şekillendi bu macera alanı. Bizim de bir şartımız vardı yanlız. Tüm çocuklara bu detayları öğreteceklerdi.

Ekolojik gıdalardan hazırlanmış kahvaltının ardından bütün katılımcılar bulaşıklarını kendi yıkıyor. Herhangi bir faaliyetimiz sonucu ortaya çıkan sonuçlardan sorumluyuz ne de olsa. Farkındalık burada başlıyor. Bazı çocuklar işi oyuna çevirmişler bulaşığını yıkamayı unutanların bulaşıklarını da yıkıyorlar. Başkasının bulaşığını yıkamak; zorlama olmadan, söylenmeden. Çocuklar mutluluğun sırrını biliyor.

Kahvaltının ardından çocuklar için orman yürüyüşü, büyükler için oryantasyon ve sohbet zamanı.

Orman ekibi yola koyuluyor. Biz neden gidemiyoruz diyen büyükler de olmuyor değil. Yapılandırılmamış oyun alanlarında yetişkinlerde yeterince geri durabilirse, çocuklar için tam bir mutluluk alanı oluşur. Bir çocuğun anılarını tasarlayamayız. Anılar derin ve kalıcı olur. Mesela bu büyüklük, boşluk içerisinde çocukta empati gelişir. Artık farklı duygular oluşur. Kamplarımızı tasarlarken bu etkenlere zemin hazırlayan doğa farkındalığı çalışmaları yürütürüz. Mesela çocukların kendi hikayelerini yazmaları için orman yürüyüşüne ebeveynler katılmaz. Mücevher böcek, sihirli mantar, kaybolan yavru keçi…..

Çocukların ormandan dönüşüyle sohbetimiz sona eriyor. Şimdi maceraları dinleme zamanı.

Mutfaktan gelen yemek hazır nidası hepimiz için candır:) Bu nida güçlü olmak zorundadır ki işe dalmış birisine de duyurabilelim. Kamptaki herkes yemeğe çağırılır. Nefis bir öğle yemeğini çocuklar kendi masalarında yetişkinler kendi masalarında sohbet muhabbet keyifle yiyiyoruz. Ardından atölye zamanı.

Bu hafta kışlık hazırlıklara devam. Fermantasyon önemli bir konu. Bu haftaki atölyelerimizi bu konu etrafında oluşturduk. Hep birlikte sirke ve turşu yapımını öğreniyoruz.

Bakteriler yaşam için vazgeçilmez. Toprakta, bedenimizde, her yerde varlar. Hepsi de yararlı. Bakterilerden çürütücü olanları genelde pek sevilmese de dünyadaki hayat döngüsünün önemli bir parçası. Gıda üretiminde mesela sirke yaparken bakteriler bize yardım ediyorlar. Bugün sirke için elmaları keserken bunları konuşuyoruz. Elmalardan sirkeye giderken iki farklı bakteri ailesi tam da zamanı geldiğinde uygun zamanda devreye giriyorlar. Biz sadece ortamı kuruyoruz. Sirke yaparken bakterileri gözlemlemek hayata dair örüntüleri keşfetmemize de yardımcı olabilir. Bir bakıyoruz çocuklar da gelmiş elma kesmeye başlamış.

Çocuklar kendilerine alan açılınca çok hızlı biçimde kendiliğinden sorumluluklar almaya başlar. Çevresel farkındalık ile gözlemlemeye, tartmaya başlar. Güçleri az değildir. Bizim yaptığınız herşeyi yapabilirler. Biraz destek sadece. Bazen anne babalara riskli gelebilecek durumlar kolaylaştırıcının desteği ile etkili bir öğrenme ve deneyimleme biçimine ışık tutar ve cesaret verir. Kamplarımızı buna göre tasarlar ve uygularız.

Bir grup sirke atölyesindeyken diğer tarafta bir grup da atık paletleri parçalayıp, kesip tabureler çaktılar. Serbest Gezen Çocuklar programına katılan çocukların oturması için düşünülen bu tabureler üst üste konunca bir masalda birbirinin üstüne çıkan mızıkacı hayvanlara benzemiş.

Bu kadar iş güçten sonra yavaşlama zamanı. Çocuk atölyeleri başlıyor, Önce resim yapmak istiyor çocuklar müzik dinleyerek. Ardından en sevilen yün iplerden yaptığımız Mandala. Motor becerilerini geliştiren, yaratıcılığı destekleyen keyifli bir iş mandala yapmak. Ancak bir şartı var. Düğüm atabilmek. Oturup önce düğüm atmayı öğreniyoruz. Ardından mandala...

Kampımızın tavuk kümesinde tavuklarımız yaşamaya başladılar. Mutfaktan çıkan yemek artıkları tavuklar için mükemmel bir besin. Tavukları beslemek ise kamptaki çocukların işi. Çocuklar çadır kurmak için, kümes işlerinin bitmesini beklememezi istedi bizden. Deneyimli kampçılar çadırlarını hızlıca kurup ilk kez çadır kuracaklara yardımcı oldular.

Akşam yemeğinin ardından güçlü kamp ateşinin etrafında toplandık. Ateş büyülü bir ortam kuruyor. Bu kadim gelenek hepimizin genlerine kazınmış. Kamplara ilk kez gelen çocuklar ve tabii büyükler uzun süre ateşin büyüsünden kendini alamıyor. Çocukların heyecanının yatışmasını beklemek, ateş ile ilgili ihtiyacın giderilmesini beklemek, geri durmak kamp liderinin görevi. Ancak grup olarak kendiliğinden bir dinginlik yakalandığında masal başlayabilir.

Fakat ateş başı sohbeti uzun. Çocuklar yattıktan sonra, ebeveynler keyfe devam ediyor.

Pazar günü erken kalkanlar taze çayı içerlerken çadır deneyimlerini paylaşıyorlar. Konaklama için iki seçenek var kampımızda. Çadır ve komşumuz Cam Ocağı Vakfı'nın misafir odaları. Havalar soğudukça Cam ocağı misafirhanesi daha bir cazip geliyor katılımcılarımıza. Kamplara günü birlik katılmak da mümkün tasarımımızda.

Kahvaltı sonrası çocuklar kitap okumak için Nar Cafeye gidiyorlar. Bugün ayrıca turşu atölyemiz var. Açık kaynak felsefesi ile bilgi ve deneyimimizi paylaşıyoruz. Sirke ve turşu kampımızın ambarında yerini alacak. Kamp mutfağında, kurucu ailelerin mutfağında ve katılımcılarımızın mutfağında kullanılacak.

Öğle yemeğinin ardından Ambarımız açılıyor katılımcılarımıza. Birlikte yaptığımız turşular raflarda yerini alıyor. 15 gün sonra yenmeye hazır olarak.

Ve bir kampımızın daha sonuna geliyoruz katılımcılarımızı bir bir uğurlayarak.

Seteney Koz